BU GECE MEVLİD KANDİLİ
“Mevlid” kelimesinde “doğum” mânası vardır. “Kandil” kelimesinde de “belli günlerde yakılan aydınlık” anlamı mevcuttur. İkisini bir araya getirip de “Mevlid Kandili “dediğimizde, “Resûlüllah’ın doğum gecesinde minarelerde yakılan kandiller” hâtıra gelmektedir. Müslümanlar, her sene Rebiü’l-evvel ayının on ikinci gecesine giriş teşkil eden geceyi dini merasimlerle ihyâ eder, farklı bir huzur ve neşeyle tes’id etme titizliği gösterirler. Camiler bu niyetle dolar, taşar…
O ALEMLERE RAHMET, ALEMLER O’NA HASRET
Mevlid, “veladet” (doğmak) kelime kökünden türeyen ve “doğma, doğuş, doğum yeri” anlamına gelen bir kelimedir. İslami literatürde ise Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in (S.A.V) dünyayı teşrif edişini ifade etmektedir.
Mevlid Kandili, iki cihan güneşi alemlere rahmet olarak gönderilen Hz. Muhammed Mustafa’nın (s.a.v.) dünyaya gelişinin yıl dönümüdür.
Peygamber Efendimizin doğduğu Rebiü’l-Evvel ayının 12. günü yapılan ibadetler Osmanlı döneminde minarede yakılan kandiller ile duyurulmuş ve II. Selim’in döneminde Peygamber Efendimizin anıldığı bu güne Mevlid Kandili ismi verilmiştir. Camilerde Mevlid-i Şerif okunan ve dualarla, salavatlarla, Kur’an-ı Kerim okumaları ile geçirilen bu mübarek günlerde Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in doğumunda yaşanılan mucizelerle ve mübarek hayatı ile ilgili sohbetler de yapılır.
MEVLİD KANDİLİ NE ZAMAN, NASIL ORTAYA ÇIKMIŞTIR?
Mısır’da Şiî Fâtımî Devleti kurulunca, soyundan geldiklerini söyledikleri Hz. Peygamber’in (s.a.v.) doğum yıl dönümü Muiz-Lidînillâh döneminden (972-975) itibaren resmen kutlanmaya başlanmıştır. Bunun yanında Hz. Ali, Fâtıma, Hasan, Hüseyin (r.a.) ve o günkü halifenin mevlidleriyle (mevâlid-i sitte) Receb, Şâban ve Ramazan aylarındaki kandiller, Ramazan ve Kurban bayramlarıyla diğer bazı kutlamalar bu dönemde zengin bir şölen geleneği oluşturmuştur.
MEVLİD BİZE NEYİ ANLATIR
Peygamber Efendimizin dünyaya gelmesi ile İranlıların tapınaklarında bin yıldan beri hiç sönmeden yanan ateşin sönmesi, Kâbe içindeki putların yıkılması, Save gölünün kuruması, Kisrâ’nın sarayında 14 sütunun yıkılması gibi birçok bölgede yaşanan mucizeler tüm insanlığa henüz dünyaya gelişi ile evrensel mesajlar veren bir peygamberi müjdeliyordu. Kur’an-ı Kerim’de Allah “Andolsun ki biz her millete ‘Allah’a kulluk edin, sahte tanrılardan uzak durun’ diyen bir elçi gönderdik (Nahl 36).” buyuruyor. Son Peygamber Hz. Muhammed’e (S.A.V) kadar gelen tüm peygamberler yaşadıkları kavmi uyarmak için gönderilmişlerdi. Hz. Muhammed (S.A.V) ise tüm peygamberlerden farklı olarak bütün insanlığı uyarmak için gönderilen bir peygamberdi. Bu sebeple Mevlid ile gerçekleşen mucizeler, bizlere, Hz. Muhammed’in (S.A.V) ve onun müjdelediği İslam dininin büyüklüğünü ve İslam’ın dünyaya hâkim kılınmak üzere gönderildiğini anlatan hadiselerdir.
OSMANLI’DA MEVLİD KANDİLİ KUTLAMALARI
Osmanlı hükümdarı 3. Murat, 996 (1588) yılında merasimle Mevlid kutlamalarını başlatmakla birlikte resmî olmasa da Osmanlı Devleti’nde kutlamaların bundan önceki dönemlerde de yapıldığı, bilinmektedir. Sultan Ahmed Camii’ndeki kutlamalarda padişah, sadrazam, şeyhülislâm, vezirler, Anadolu ve Rumeli kazaskerleri, diğer mülkî ve askerî erkânla ulemâ resmî kıyafetleriyle hazır bulunurdu.
MEDİNE’DE MEVLİD KANDİLİ
Eyüp Sabri Paşa’nın kaydettiğine göre Rebîülevvelin 12’si Medine’de resmî tatil olup kaleden toplar atılır ve o gün dükkânlar açılmazdı. İnsanlar güzel elbiseler giyerek dolaşır ve birbirini tebrik eder, bu gece Mescid-i Nebevî’de ihya edilirdi.
MEVLİD KANDİLİ’NDE İBADET ETMEK
İslam dininde Mevlid Kandili’ne has bir ibadet bulunmamaktadır ancak mevlidin şükrünü eda etmek niyeti ile Mevlid Kandili’nde nafile ve kaza namazları kılınabilir, Kur’an-ı Kerim okunabilir. Peygamber Efendimize salat ve selam getirmek, dua etmek, Allah’ı tesbih ve zikretmek de Mevlid Kandili’nin faziletlerinden istifade edilebilecek ibadetler arasındadır. Bununla birlikte Siyer-i Nebi ve Hadis okumaları da Mevlid Kandili’nin ehemmiyetinin idrak edilmesi açısından önem teşkil eder. Mevlid Kandili’nde infak (malını Allah yolunda harcamak) etmek, sadaka vermek, bir ihtiyaç sahibinin ihtiyacını gidermek de mübarek bir günün bereketi ile bereketlenmeye vesile olabilir.
Kaynaklar;
https://www.vuslat.org.tr/mevlid-kandili-nedir-ve-ne-zamandir
